Odżelaziacze wody - co mamy do wyboru?

Odżelazianie wody staje się obecnie coraz popularniejszym procesem. Korzysta z niego wielu właścicieli własnych ujęć, ponieważ kłopoty z przekroczeniami żelaza są dość często wykrywane i prowadzą do wielu strat w gospodarstwach domowych. Jak skutecznie odżelaziać wodę i co jest do wyboru?

Żelazo - kłopot we własnym ujęciu wody

Przekroczenia żelaza w wodzie to jeden z największych kłopotów, jaki występuje w wielu gospodarstwach domowych, czerpiących wodę z własnego ujęcia. To jeden z najczęściej występujących problemów z zanieczyszczeniami. Żelazo zazwyczaj jest pochodzenia naturalnego. W wodzie ze studni występuje w formie rozpuszczonej, jednak przy zetknięciu z tlenem zmienia postać na nierozpuszczalną i z łatwością wytrąca się z wody w formie rdzawego osadu. Ma niebagatelny wpływ na właściwości organoleptyczne wody. Zmienia jej barwę, nadaje mętności. Nierzadko ma wpływ również na smak i zapach wody, sprawiając, że stają się metaliczne. To często doprowadza do tego, że mieszkańcy nie chcą spożywać wody z kranu, a nawet dawać jej do picia zwierzętom. Sam osad po twardej wodzie również bywa sporym kłopotem. Przede wszystkim zagrożone są domowe instalacje oraz sprzęt AGD.

Gromadzący się osad z żelaza może powodować spadki wydajności, lokalne przegrzania i niedogrzania. Kłopotem jest także fakt, że to idealne środowisko do rozwoju biofilmu i bakterii żelazistych (Czym są bakterie żelaziste? Czy mogą nam zaszkodzić?) oraz mikroorganizmów, które mogą mieć znaczący wpływ na zdrowie człowieka. O skażeniu mkroorganizmami możecie przeczytać między innymi w artykule: Jakie bakterie mogą bytować w wodzie z własnego ujęcia?

Osad z żelaza jest dość trudny do usuwania. Wymaga zastosowania sporo siły oraz stosunkowo silnych detergentów w dużych ilościach. To także niekorzystnie oddziałuje na nasz portfel oraz środowisko. Ponadto podczas codziennego użytkowania zażelaziona woda może dość mocno barwić tkaniny podczas prania. Popularnym zjawiskiem jest szarzenie powodowane właśnie przez obecność tego pierwiastka w wodzie. Więcej o żelazie w wodzie możecie dowiedzieć się z filmiku polskiej marki Ecoperla, a także z artykułu: Czy zażelaziona woda to realne zagrożenie?

Zwalczanie żelaza z wody, czyli odżelazianie

Sposobem na usuwanie żelaza z wody jest tak zwany proces odżelaziania. Stężenie tej substancji może być redukowane na wiele sposobów. Nie ma jednej idealnej recepty. Wiele zależy od warunków panujących w danym miejscu oraz wielu zmiennych związanych z parametrami wody. Z tego właśnie względu bardzo istotne jest zlecenie analizy wody. Przebadanie jej pod kątem fizykochemicznym pozwoli dobrać odpowiednią metodę uzdatniania. Jak i gdzie zlecić analizę wody? Odpowiedzi na te pytania znajdziecie w tekście: Czy warto zlecić analizę wody? Po co jest potrzebna?

Jakie dokładnie parametry wody mają znaczenie? Po otrzymaniu wyników analizy wody, oprócz samego stężenia żelaza, warto zwrócić uwagę na informacje takie jak: stężenie manganu w wodzie, odczyn pH wody, utlenialność, zasadowość, barwa, mętność, występowanie jonu amonowego. To wszystko ma znaczenie przy doborze odpowiedniego złoża filtracyjnego, a także wydajności urządzenia.

Jak już wspomnieliśmy, odżelazianie wody może odbywać się na kilka sposobów. Ogólnie eksperci dzielą metody na takie, które wymagają zastosowania środków chemicznych do regeneracji oraz takie, które ich nie potrzebują.
Niekonwencjonalne sposoby odżelaziania wody

W pierwszej kolejności warto wspomnieć o niekonwencjonalnych metodach odżelaziania wody, czyli tych, znacznie rzadziej wykorzystywanych. Są mniej popularne i znacznie rzadziej znajdują swoje zastosowanie ze względu na mniejszą efektywność.

Wśród takich sposobów są kolumny filtracyjne. Jeśli woda charakteryzuje się wystarczająco wysoką utlenialnością, a żelazo z łatwością wytrąca się z wody, to dość dobry sposób na zatrzymywanie cząstek stałych. Więcej na ten temat pisaliśmy w artykule: Czy kolumna filtracyjna to alternatywa filtrów mechanicznych?

Przy minimalnych przekroczeniach żelaza w wodzie sposobem może być zastosowanie zmiękczacza wody. Niektóre żywice jonowymienne radzą sobie z usuwaniem tej substancji z wody. Należy jednak pamiętać, że nie jest to główne przeznaczenie zmiękczaczy wody. Przez zatrzymywanie jonów żelaza na swojej powierzchni żywica jonowymienna szybciej może wytracać swoje właściwości, a co za tym idzie, wymiana złoża może następować znacznie częściej.

Odżelaziacze wody z napowietrzaniem

Odżelazianie i odmanganianie wody z zastosowaniem jej wstępnego napowietrzania jest uznawane za jedną z najlepszych, najbardziej wydajnych, a przy tym ekonomicznych metod uzdatniania wody. Eksperci polecają tą metodę najczęściej, ponieważ jej zastosowanie niesie ze sobą kilka znaczących zalet. Przede wszystkim do regeneracji stosowana jest tylko i wyłącznie woda, przez co znacznie maleje koszt eksploatacji oraz negatywny wpływ na środowisko. A jak to właściwie działa?

Żelazo występuje w wodach głębinowych zazwyczaj w formie rozpuszczalnej, czyli na drugim stopniu utleniania. Po zetknięciu z powietrzem do wody przedostaje się duża ilość tlenu, pod wpływem którego dochodzi do utleniania związków dwuwartościowych (w formie rozpuszczonej) do trójwartościowych (w formie nierozpuszczalnej). Napowietrzanie przyspiesza reakcje zachodzące na złożu filtracyjnym.

Odżelaziacze wody wykorzystujące proces wstępnego napowietrzania wody można podzielić na dwa rodzaje. Takie, które wykorzystują zewnętrzny aerator oraz produkty, które mają ją wbudowany system napowietrzania. Do pierwszego z typów nalezą klasyczne odżelaziacze wody takie jak Ecoperla Ironitower oraz Ecoperla Sanitower.

Ecoperla Ironitower i Ecoperla Sanitower

Ecoperla Ironitower jest odżelaziaczem wody dostępnym w czterech rozmiarach do wyboru. Z kolei Ecoperla Sanitower jest dodatkowo przystosowany do usuwania wysokich stężeń manganu z wody. Również jest dostępny w czterech różnych wielkościach. Oba urządzenia działają z wykorzystaniem wstępnego napowietrzania zewnętrznego oraz katalizy.

Do prawidłowego działania niezbędny jest właściwy osprzęt. W takim systemie uzdatniania wody powinien znaleźć się nie tylko zewnętrzny aerator, ale również ocynkowany zbiornik hydroforowy. Surowa woda najpierw przepływa przez te elementy. Jest wzbogacana w bardzo duże ilości tlenu i już na tym etapie rozpoczyna się wstępny proces wytrącania żelaza i manganu z wody. Następnie woda jest podawana na złoże filtracyjne już wewnątrz butli urządzenia. Tam odbywa się proces katalizy, a wytrącone żelazo i mangan są zatrzymywane wewnątrz. Do użytkownika trafia idealnie oczyszczona woda.

Ecoperla Sanitower i Ecoperla Ironitower będą idealnym wyborem przy większych przekroczeniach żelaza oraz przy dużym zużyciu wody. Są niezastąpione przy stężeniach żelaza sięgających 5 mg/l, a także wyższych. Dodatkową zaletą tych produktów jest bardzo solidne wykonanie i zastosowanie wysokich jakościowo komponentów. Ryzyko awarii jest ograniczone do minimum. Ciekawym rozwiązaniem, znacznie poprawiającym jakość korzystania z urządzenia są ustawienia Ecoperla Smart System. Praca urządzenia idealnie odpowiada warunkom w danym gospodarstwie domowym, a parametry działania są idealnie przystosowane do właściwości wody. Dzięki temu uzdatnianie jest naprawdę efektywne, a przy tym tanie i bezpieczne.

Przy tego rodzaju odżelazianiu wody należy pamiętać o regularnej kontroli zwężki napowietrzającej. Przy dużej ilości żelaza możedojść do jej zapchania i kłopotów związanych z działaniem. Kontroli wymaga również hydrofor, o czym pisaliśmy więcej w artykule: Wybór hydroforu a stacja uzdatniania wody - czy ma znaczenie?

Ecoperla Oxytower

Innym rozwiązaniem są odżelaziacze i odmanganiacze wody z wbudowaną komorą sprężonego powietrza. W tym przypadku surowa woda jest od razu kierowana do wnętrza urządzenia. Tam najpierw wpływa do komory z poduszką sprężonego powietrza, a następnie już napowietrzona jest kierowana na złoże filtracyjne znajdujące się poniżej. Tam dochodzi do katalizy i utleniania formy dwuwartościowej żelaza w formę trójwartościową. Podobnie jak w przypadku Ecoperla Ironitower i Ecoperla Sanitower, cząsteczki są zatrzymywane na złożu filtracyjnym, natomiast do odbiorcy trafia oczyszczona woda.

Przykładem odżelaziacza i odmanganiacza wody działającego w taki sposób jest Ecoperla Oxytower, wykonany w oparciu o najwyższe jakościowo komponenty na terenie Europy. Dokładna recenzja tego urządzenia jest do przeczytania tutaj: Ecoperla Oxytower - nowy sposób na żelazo i mangan

Ecoperla Oxytower to dobry wybór, jeśli w domu już funkcjonuje hydrofor membranowy, a właściciele nie chcą go wymieniać. Takie urządzenia sprawdzą się jednak, jeśli przekroczenia żelaza nie będą wyższe niż 1,5 mg Fe/l oraz inne parametry wody będą umożliwiały zastosowanie takiego rozwiązania.

Odżelaziacze wody z zastosowaniem regenerantów

Do wyboru są także metody odżelaziania wody, wykorzystujące w swoim działaniu regeneraty. Tutaj przykładem może być choćby usuwanie żelaza za pomocą wymiany jonowej. W taki sposób działają stacje wielofunkcyjne (Stacja wielofunkcyjna - dla kogo jest przeznaczona?) takie jak Ecoperla Multicab czy Ecoperla Multitower. Plusem takiego rozwiązania jest fakt, że dzięki takim produktom jesteśmy w stanie usunąć kilka przekroczeń występujących w wodzie jednocześnie, w tym: żelazo, mangan, jon amonowy, związki organiczne oraz twardość wody. Należy jednak brać pod uwagę, że to dobry sposób na żelazo, jeśli utlenialność wody jest duża, a ona sama nie jest mętna. Nie jest to dobra metoda przy bardzo wysokich stężeniach żelaza, ponieważ cząsteczki mogą zapychać komponenty urządzenia, prowadząc do jego szybkiej awarii.

Innym znanym sposobem są urządzenia wykorzystujące w działaniu nadmanganian potasu. Działają podobnie, jak te ze wstępnym napowietrzaniem. Inne jest źródło pochodzenia tlenu. Na tej zasadzie działają urządzenia korzystające ze złoża Greensand. Można je wykorzystywać do różnych rodzajów wód, nawet tych o wyższym stężeniu żelaza. Minusem jest stała potrzeba kontroli poziomu regeneratu w zbiorniku. Istnieje możliwość nieprawidłowego przeprowadzenia procesu uzdatniania i regeneracji. Nadmanganian potasu, który mógłby przedostać się do instalacji jest uznawany za realne niebezpieczeństwo dla zdrowia.

Wybierz swój sposób na żelazo w wodzie!

Jak widać, nie ma jednoznacznej odpowiedzi na to, który odżelaziacz wody sprawdzi się najlepiej. Istnieje kilka metod, a kluczem do wybrania tej właściwej jest analiza wody. Jeśli potrzebujesz pomocy w doborze właściwej metody odżelaziania, skontaktuj się.