Metody usuwania związków manganu i żelaza z wody studziennej

Posiadacze przydomowych studni i użytkownicy ujęć głębinowych nadzwyczaj często borykają się z niewygodnymi objawami przekroczenia stężenia związków żelaza i manganu. Podczas gdy niewielkie ilości tych substancji rozpuszczonych w wodzie są dopuszczalne i nie powodują dyskomfortu użytkowania instalacji, przekroczenie wartości 0,2mg (dla żelaza) i 0,05mg (dla manganu) może prowadzić do licznych niedogodności.

Żelazo i mangan – czy ich nadmiar szkodzi?

Najpopularniejszym przejawem przekroczenia norm tych substancji jest zmiana zabarwienia, smaku i zapachu wody pitnej, pojawienie się nieestetycznych zacieków na armaturze i rdzawych plam na wypranych ubraniach i bieliźnie. Długotrwałe zachwianie równowagi chemicznej wody skutkować może zarastaniem rur, a w efekcie prowadzić do ich całkowitej niedrożności.

Poza niekorzystnym wpływem na walory organoleptyczne, wysokie stężenie soli żelaza i manganu może także zagrażać naszemu zdrowiu. Zanieczyszczona instalacja sprzyja rozwojowi bakterii żelazowych, powodujących m.in. dolegliwości pokarmowe i nadwrażliwość żołądka.

Usuwanie żelaza – metoda filtracji dopasowana do parametrów wody

Podstawowym błędem popełnianym przez użytkowników wody studziennej, którzy chcieliby usunąć z niej nadmiar żelaza, jest zakup urządzenia filtracyjnego bez wcześniejszej analizy wody. Powszechnie stosowane i najczęściej skuteczne metody zmniejszenia stężenia tego pierwiastka nie są uniwersalne, a optymalne działanie urządzeń uzdatniających wodę zależne będzie od wyjściowych parametrów surowej wody pochodzącej ze studni. Redukcja stężenia manganu wymaga odpowiedniej regulacji poziomu pH, za co najczęściej odpowiedzialne są specjalnie wyselekcjonowane złoża filtracyjne w urządzeniach uzdatniających wodę.

Napowietrzanie przed odżelazianiem wody.

Aby usunąć żelazo i mangan z wody, należy uprzednio utlenić ich związki do postaci trudno-rozpuszczalnych. Uzyskana w procesie napowietrzania (zwanego także aeracją) forma wodorotlenku żelaza (III) usuwana jest następnie w procesie filtracji. Nasycenie wody tlenem jest procesem wstępnym dla pełnego odżelaziania studni, natychmiastowo pomaga jednak ograniczyć rozwój bakterii żelazowych, preferujących beztlenowe środowisko wodne. Proces aeracji nie wymaga użycia środków chemicznych, jest więc w pełni bezpieczny dla zdrowia i środowiska.

W zależności od parametrów wody surowej i postaci związków żelazowych w niej występujących, dobiera się zróżnicowane metody uzdatniania wody w instalacji. Wytrącone we wstępnym procesie napowietrzania trudno-rozpuszczalne związki żelaza i manganu możliwe są do usunięcia na drodze filtracji przy użyciu zróżnicowanych złóż piaskowych.

Odżelazianie przy użyciu złoża Ironit

Odżelaziacze wody, które swe działanie opierają na naturalnych właściwościach złoża Ironit to popularna metoda usuwania przekraczającego normę stężenia żelaza i manganu. Wysoka efektywność złoża uczyniła z niego najczęściej wybierane rozwiązanie na kłopoty z żelazem w wodzie studziennej, warto pamiętać jednak, że Ironit nie może być stosowany w instalacji ze zbiornikiem przeponowym. Regeneracja złoża nie wymaga użycia środków chemicznych.

Uzdatnianie wody ze złożem Greensand

Popularnie zwane „zielonym piaskiem” złoże filtracyjne Greensand to odpowiedź na potrzeby użytkowników instalacji ze zbiornikiem przeponowym. Mieszanka Ma jednak swoje słabości – wydajność złoża nie jest tak wysoka, jak w przypadku Ironitu, dobrze radząc sobie wyłącznie ze stężeniem żelaza nieprzekraczającym 10mg/l. roztworu. Jego regeneracja odbywa się przy użyciu nadmanganianu potasu, zwiększając ryzyko dostania się jego śladowych ilości do instalacji wodnej.

Uniwersalne złoże Defeman receptą na żelazo i mangan

Katalityczne złoże Defeman, podobnie jak popularny Ironit, nie może być wykorzystywane w ramach instalacji z przeponowymi zbiornikami wody. Użytkownicy zbiorników bezprzeponowych mogą natomiast wybrać je ze względu na wysoką efektywność i możliwość jednoczesnego usunięcia żelaza i manganu z wody studziennej.

Wyselekcjonowane mieszanki dolomitowo-kwarcowe

Część producentów urządzeń filtracyjnych stosuje autorskie, starannie wyselekcjonowane mieszanki złóż odpowiedzialnych za usuwanie z wody związków żelaza. Złoża te cechuje zwykle najwyższa możliwa wydajność, a ich regeneracja nie wymaga użycia środków chemicznych. Dolomitowo-kwarcowe mieszanki filtracyjne nie posiadają właściwości utleniających i niemożliwe jest ich wykorzystanie w przypadku zbiorników przeponowych. Urządzeniem wykorzystującym tego typu mieszankę jest np. kolumna filtracyjna Ironittower marki Ecoperla.

Usuwanie manganu za pomocą złóż katalitycznych

Usuwanie manganu z wody jest zbliżone do procesu usuwania żelaza, najczęściej wykorzystuje jednak inne rodzaje złóż lub ich mieszanki. Złoża te najczęściej pokryte są warstwą tlenku manganu, pełniącego funkcję katalizatora w procesie utleniania związków manganu. Urządzenia odpowiedzialne za redukcję poziomu manganu jednocześnie usuwają także żelazo, są więc uniwersalnym rozwiązaniem dla instalacji, w których poziom obu pierwiastków został przekroczony. Do jednoczesnego usuwania związków żelaza i manganu z wody poleca się urządzenia nieregenerowane za pomocą substancji chemicznych, np. kolumnę Ecoperla Sanitower.