Farmaceutyki w wodzie - czy trzeba uzdatniać wodę?

W wodzie może znajdować się szereg substancji nie tylko pochodzenia naturalnego. Oprócz żelaza, manganu, bakterii czy azotanów, podczas analizy wody coraz częściej wykrywane są pestycydy czy farmaceutyki! Jak duży problem stanowią? Dlaczego musimy się ich obawiać? W jaki sposób najlepiej będzie uzdatniać wodę pod tym kątem?

W wodzie znajduje się coraz więcej substancji pochodzenia antropogenicznego! Obecnie przestaje wystarczać uzdatnianie wody z cząstek mechanicznych, odżelazianie, odmanganianie czy zmiękczanie. Stacje uzdatniania wody w wodociągach stają się coraz bardziej skomplikowane. Konieczne jest wykorzystanie coraz większej ilości metod oczyszczania wody. Jednym z istotnych powodów jest to, że sami mocno zanieczyszczamy wodę. Trafiają do niej pestycydy, coraz więcej silnych detergentów, a nawet przeterminowane leki! W badaniach przeprowadzanych w ostatnich latach na terenie obu Ameryk wykryto w wodach ponad 80 rodzajów różnych farmaceutyków. To może wprawiać w osłupienie!

Coraz więcej leków, coraz poważniejsze skutki

Z roku na rok w wodach wykrywane są coraz wyższe stężenia farmaceutyków. Ogromną ilość leków zauważa się nie tylko w wodzie, ale przede wszystkim w obiegu. Jesteśmy społeczeństwem starzejącym się. Coraz więcej osób wymaga różnego rodzaju leków, do tego dochodzą jeszcze tak chętnie zażywane suplementy. Machinę napędzają również choroby przewlekłe i cywilizacyjne. Do tego powstają nowe schorzenia, atakują nas nowe odmiany wirusów i bakterii. Aby je zwalczać, potrzebne są nowe odmiany leków. Laboratoria wciąż pracują nad wynajdywaniem nowych substancji czynnych. Przemysł farmaceutyczny wciąż rośnie w siłę. Stale przeprowadzane są badania i testy, a zakłady produkują coraz to nowe, lepsze i skuteczniejsze specyfiki, które zapełniają apteczne półki, ostatecznie nasze szafki. Należy przygotować się na to, że farmaceutyków będzie jeszcze więcej.

Jak farmaceutyki trafiają do wody?

Pojawianie się leków w wodzie ma wiele przyczyn. Za główną można uznać przemiany metaboliczne człowieka. Leki nigdy nie są wchłaniane przez organizm całkowicie. Uwalniamy je wraz z potem, moczem, kałem, innymi płynami ustrojowymi. Na przykład środki podawane podczas rezonansu czy tomografii w ogóle nie są przetwarzane przez człowieka. Ludzie nie są w stanie ich metabolizować i do środowiska trafiają w niezmienionej formie. Na to nic nie da się poradzić. Jest jednak i druga strona medalu, na którą już można. Wiele farmaceutyków trafia do wody bezpośrednio za naszą przyczyną. Wyrzucamy je bezwiednie do toalety, zlewu, myśląc, że to nie ma na nic wpływu i niczym nie grozi. Tymczasem jest zupełnie inaczej! Winę w tym wypadku ponosi niewielka świadomość.

Oprócz tych dwóch najważniejszych przyczyn, na liście należy jeszcze wymienić: nieprawidłową utylizację leków, które znajdują się na wysypiskach odpadów skażonych, przedostawanie się do środowiska ścieków, wypas zwierząt gospodarczych, leczenie zwierząt domowych, dodawanie farmaceutyków do paszy zwierząt.

Co pokazuje analiza wody pod kątem farmaceutyków?

Badania nad obecnością farmaceutyków w wodzie rozpoczęły się już w latach 80-tych XX wieku. Samych naukowców zszokowało to, na co natrafili w wodzie. Były to nie tylko leki przeciwbólowe, ale również antybiotyki, leki psychotropowe, hormonalne i przeciwzapalne. Europejska Agencja Ochrony środowiska wykazuje, że ilość farmaceutyków przedostających się na różne sposoby do środowiska jest porównywalna z roczną ilością zużywanych pestycydów (przeczytaj: Problem pestycydów w wodzie - czy są znaczące dla użytkowników?).

Farmaceutyki są wykrywane w wodach na terenie całego świata, także w wodach Polski. Ich obecność jest wykazywana również w ujęciach wody dostarczanej do odbiorców przez wodociągi. Farmaceutyki wykazały między innymi badania przeprowadzane na wodzie kranowej w Niemczech czy USA. Obecnie nie ma żadnych norm prawnych, które regulowałyby dopuszczalne stężenie farmaceutyków w wodzie.

Co powodują farmaceutyki obecne w wodzie?

Farmaceutyki najczęściej odnajdywane są w wodach gruntowych i powierzchniowych. To sprawia, że w tym momencie stanowią przede wszystkim realne zagrożenie dla flory i fauny żyjącej w zbiornikach wodnych. Leki bardzo długo się rozkładają i mają zdolność do szybkiej akumulacji w ekosystemie. Mogą doprowadzić między innymi do: zwiększenia śmiertelności ryb, powstawania zmian w organach wewnętrznych, jak skrzela czy nerki, doprowadzają do zjawiska lekooporności, mają negatywny wpływ na organizmy bytujące w glebie, zaburzenia rozwoju flory wodnej. Dokładny wpływ leków na organizmy żywe nie został jeszcze do końca poznany. Badacze stale szukają odpowiedzi w tym temacie.

Co do wody pitnej, Światowa Organizacja Zdrowia utrzymuje, że obecnie zagrożenia niesione przez farmaceutyki w wodzie nie są duże. Stężenia leków wykrywane w wodach są zbyt niskie, aby stanowić realne zagrożenie dla zdrowia człowieka. Wykrywane ilości są znacznie niższe niż zalecane dawki terapeutyczne. Reasumując, zagrożenie występowaniem leków w wodzie zostało sklasyfikowane przez WHO, jako bardzo niskie. Podkreślono jednak potrzebę stałego monitorowania stężenia farmaceutyków i reagowania na bieżącą sytuację.

Naukowcy dostrzegają jednak pewne zagrożenie dla człowieka. Mówi się o tym, że niebezpieczna może być zdolność wymiany części materiału genetycznego pomiędzy bakteriami i możliwość pobierania DNA ze środowiska. Następuje to w taki sposób, że mikroorganizmy mają bezpośredni kontakt ze zwierzętami. Kontakt może odbywać się również poprzez łańcuch pokarmowy. Zagrożeniem może być przenoszenie genów lekooporności ze zwierząt na szczepy powodujące zachorowania u ludzi.

Jak można poradzić sobie z farmaceutykami w wodzie?

Na szczęście farmaceutyki są substancjami, które można usuwać z wody na kilka sposobów. Wśród nich można wymienić między innymi: chlorowanie, ozonowanie, promieniowanie ultrafioletowe, metody biologiczne, filtracja na węglu aktywnym, procesy membranowe, jak odwrócona osmoza.

Jeśli chodzi o zastosowania domowe, doskonałą opcją będzie system odwróconej osmozy. To filtry kuchenne, które występują w tak różnych konfiguracjach, że każdy z pewnością znajdzie urządzenie najlepiej dopasowane do swoich potrzeb. Obecnie można znaleźć zarówno odwrócone osmozy bezzbiornikowe, jak i wyposażone w zbiornik. Wszystkie łączy jedno – obecność membrany osmotycznej. To właśnie ona zapewnia bardzo dokładne oczyszczanie wody na poziomie pojedynczych jonów. W procesie uzdatniania z wody usuwane są: farmaceutyki, pestycydy, substancje toksyczne, bakterie, wirusy, metale ciężkie, chlor i jego pochodne, związki tworzące twardość wody. O tym jak działa odwrócona osmoza można dowiedzieć się z artykułu: Odwrócona osmoza jako proces - skąd się wzięła? Na czym polega?

Do wyboru są różne systemy odwróconej osmozy. Oprócz dokładnego oczyszczania, wodę o właściwościach prozdrowotnych zapewni Ecoperla Rosa. Obecność wkładu rewitalizującego Eccoperla Elixir sprawia, że jest ona wzbogacona w wolny wodór, magnez oraz wysokie pH. Do wyboru jest także Atlas Filtri OASIS DP Sanic – odwrócona osmoza z powłoką bakteriostatyczną. Prawdziwie nowoczesnym wyborem, który daje pełną kontrolę nad jakością podawanej wody jest odwrócona osmoza Ecoperla Revo. Sprawdź, która z nich najlepiej pasuje do Ciebie: Jaki system odwróconej osmozy wybrać?

Farmaceutyki w wodzie - to warto wiedzieć!

Zagadnienie farmaceutyków w wodzie jest zdecydowanie warte poznania. Warto mieć świadomość, że każde wyrzucenie listka tabletek do toalety może nieść ze sobą ogromne konsekwencje dla ekosystemu i w końcu nas samych. Najlepiej oddawać przeterminowane leki do przeznaczonych w tym celu punktów. Jeśli już dziś zależy Wam na zwalczaniu z wody substancji, które mogłyby stanowić niebezpieczeństwo, jak farmaceutyki, pestycydy i wiele innych, warto zainteresować się tematem montażu odwróconej osmozy w swojej kuchni.